حمل و نقل ترکیبی چیست؟

حمل و نقل ترکیبی، ستون فقرات تجارت بین‌المللی، از دیرباز به دنبال راه‌هایی سریع و ایمن برای جابجایی کالاها بوده است. این نوع حمل و نقل، که به کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت ارسال کالا کمک می‌کند، به دلیل رشد تجارت جهانی اهمیت بیشتری یافته است. امروزه، حمل و نقل ترکیبی به عنوان یک روش موثر و کارآمد در ارسال کالاهای مختلف به کار گرفته می‌شود و به یکی از ارکان اصلی تجارت جهانی تبدیل شده است.

با پیشرفت فناوری و افزایش جمعیت، حجم تجارت بین‌المللی به طور چشمگیری افزایش یافته است. اکنون، با استفاده از راه‌های جدید و ترکیب اقتصادی مسیرهای موجود، هزینه‌های حمل و نقل کاهش یافته و فاصله‌های جغرافیایی بین کشورها دیگر مانعی برای تجارت نیست. حمل و نقل ترکیبی، با بهره‌گیری از حداقل دو وسیله نقلیه مختلف، به یکی از اقتصادی‌ترین و سریع‌ترین روش‌ها برای جابجایی کالاها در سطح بین‌المللی تبدیل شده است.

در این مقاله، قصد داریم تا به بررسی جامع حمل و نقل ترکیبی پرداخته و مزایای این نوع حمل و نقل را مرور کنیم. اگر در حوزه حمل و نقل بین‌المللی فعال هستید، توصیه می‌کنیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا دانش خود را در مورد این روش کارآمد حمل و نقل بین‌المللی ارتقا دهید.

حمل و نقل ترکیبی چیست؟

حمل و نقل ترکیبی چیست؟

حمل و نقل ترکیبی یا چند وجهی به سیستمی از جابجایی کالاها اشاره دارد که در آن از ترکیبی از وسایل حمل و نقل مختلف برای انتقال سریع‌تر و کارآمدتر محموله‌ها به مقصد استفاده می‌شود. به عبارت دقیق‌تر، این روش شامل انتقال کالا از یک کشور به کشور دیگر با بهره‌گیری از حداقل دو روش حمل و نقل متفاوت مانند زمینی، هوایی یا دریایی است. نکته حائز اهمیت این است که کل فرآیند تحت یک قرارداد و مسئولیت واحد توسط یک شرکت حمل و نقل مدیریت می‌شود.

در عرصه بین‌المللی، تعریف‌های متعددی برای حمل و نقل ترکیبی ارائه شده است. به زبان ساده، این روش ترکیبی از مسیرهای حمل و نقل مختلف نظیر کشتی، راه‌آهن، کامیون و هواپیما است که عموماً با استفاده از کانتینرها انجام می‌پذیرد. این سیستم به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، به یکی از محبوب‌ترین روش‌های حمل و نقل دریایی تبدیل شده و در انتقال انواع محموله‌های تجاری به کار می‌رود. جالب است بدانید که در طول فرآیند حمل و نقل ترکیبی، واحد بارگیری اصلی کانتینر است که بین وسایل حمل و نقل مختلف جابجا می‌شود، بدون اینکه نیاز به انتقال مستقیم بارها باشد.

روش‌های مختلف حمل و نقل بین‌المللی، از جمله زمینی، ریلی و هوایی، هر کدام نقش ویژه‌ای در تجارت جهانی ایفا می‌کنند. اما ترکیب این روش‌ها در قالب حمل و نقل ترکیبی، فرآیند ارسال محموله‌ها را به طرز قابل توجهی موثرتر و کارآمدتر کرده است.

اگر قصد واردات و صادرات را دارید با ما در ارتباط باشید!  031-32374372
 09133666726

حمل و نقل ترکیبی (Intermodal Transportation) چیست؟

این روش به سیستمی اشاره دارد که در آن از چندین وسیله نقلیه یا شیوه‌های حمل‌ونقل مختلف به صورت پیوسته و هماهنگ برای انتقال کالا از مبدا به مقصد استفاده می‌شود. معمولاً این ترکیب شامل حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی، دریایی و هوایی است. هدف اصلی از به‌کارگیری این سیستم، بهینه‌سازی فرآیند حمل‌ونقل، کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی در جابجایی محموله‌ها است.

ویژگی‌های حمل و نقل ترکیبی

استفاده از چندین وسیله نقلیه:
حمل و نقل ترکیبی شامل جابجایی کالا از طریق ترکیب‌های مختلفی از وسایل حمل و نقل است. به عنوان مثال، کالا ممکن است ابتدا توسط کامیون به ایستگاه راه‌آهن منتقل شود، سپس با قطار به بندر حمل شود، از آنجا با کشتی به بندری دیگر ارسال شود و در نهایت با کامیون به مقصد نهایی برسد.

عدم نیاز به تخلیه و بارگیری مکرر:
در این روش، کالاها معمولاً در کانتینرها یا واحدهای بسته‌بندی مشابه قرار می‌گیرند که این واحدها بدون نیاز به تخلیه و بارگیری مجدد، بین وسایل نقلیه مختلف جابجا می‌شوند. این ویژگی باعث کاهش خطر آسیب به کالاها و افزایش سرعت فرآیند حمل‌ونقل می‌شود.

هماهنگی و برنامه‌ریزی دقیق:
حمل و نقل ترکیبی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی میان چندین شرکت حمل‌ونقل است تا اطمینان حاصل شود که تمام مراحل حمل‌ونقل به صورت پیوسته و کارآمد انجام می‌شوند. این هماهنگی شامل مدیریت زمان‌بندی، مسیرها، و تغییر وسایل نقلیه است.

ویژگی‌های حمل و نقل ترکیبی

مزایای حمل و نقل ترکیبی

کاهش هزینه‌ها:
با استفاده از چندین روش حمل‌ونقل به طور همزمان، هزینه‌های جابجایی کالا می‌تواند به میزان قابل توجهی کاهش یابد، به ویژه اگر از شیوه‌های کم‌هزینه مانند حمل‌ونقل ریلی یا دریایی برای بخش‌های طولانی‌تر مسیر استفاده شود.

افزایش انعطاف‌پذیری:
این روش امکان انتخاب متنوع‌تری از مسیرها و وسایل حمل‌ونقل را فراهم می‌کند. این انعطاف‌پذیری به تجار اجازه می‌دهد که در صورت بروز مشکلات یا تغییرات ناگهانی، مسیر یا وسیله نقلیه را به سرعت تغییر دهند.

کاهش اثرات زیست‌محیطی:
ترکیب حمل‌ونقل ریلی و دریایی، که نسبت به حمل‌ونقل جاده‌ای انتشار گازهای گلخانه‌ای کمتری دارند، می‌تواند به کاهش اثرات زیست‌محیطی کمک کند. این مزیت به ویژه در حمل‌ونقل‌های طولانی‌مدت و در مقیاس بزرگ بسیار موثر است.

افزایش ایمنی:
حمل‌ونقل ترکیبی معمولاً از ایمنی بالاتری برخوردار است، زیرا از وسایل نقلیه مختلف با ریسک‌های متفاوت استفاده می‌کند و همین امر موجب کاهش احتمال حوادث و خسارات می‌شود.


ما را می توانید در تلگرام و اینستاگرام نیز دنبال کنید.


چالش‌های حمل و نقل ترکیبی

پیچیدگی مدیریت:
هماهنگی و مدیریت چندین وسیله نقلیه و مسیرهای مختلف نیاز به سیستم‌های مدیریتی پیشرفته دارد. هرگونه عدم هماهنگی می‌تواند منجر به تأخیر و افزایش هزینه‌ها شود و کارایی کل سیستم را تحت تأثیر قرار دهد.

نیاز به زیرساخت‌های پیشرفته:
حمل‌ونقل ترکیبی به زیرساخت‌های پیشرفته‌ای مانند بنادر مجهز، پایانه‌های کانتینری، و شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای نیاز دارد. نبود این زیرساخت‌ها می‌تواند استفاده از این روش را محدود کند و مانع بهره‌وری کامل از آن شود.

مقررات و استانداردهای مختلف:
استفاده از وسایل نقلیه و مسیرهای مختلف ممکن است با مقررات و استانداردهای متفاوتی در بخش‌های مختلف مواجه شود. این نیاز به تطبیق و هماهنگی با قوانین مختلف می‌تواند چالش‌هایی را برای شرکت‌های حمل‌ونقل ایجاد کند.

کاربردهای حمل و نقل ترکیبی

تجارت بین‌المللی:
حمل‌ونقل ترکیبی در جابجایی کالاهای بین‌المللی بسیار رایج است. به عنوان مثال، کالاها ممکن است ابتدا توسط کامیون به بندر منتقل شوند، سپس با کشتی به کشور دیگری ارسال شوند و در نهایت با راه‌آهن یا کامیون به مقصد نهایی برسند.

توزیع کالاهای داخلی:
در بسیاری از کشورها، حمل‌ونقل ترکیبی برای توزیع کالاهای داخلی به ویژه در مسافت‌های طولانی استفاده می‌شود. این روش به دلیل کارایی بالا و کاهش هزینه‌ها، به یکی از اصلی‌ترین روش‌های توزیع داخلی تبدیل شده است.

صنایع خاص:
صنایع مختلفی مانند خودرو، انرژی، و حمل کالاهای بزرگ و سنگین از حمل‌ونقل ترکیبی به دلیل نیاز به روش‌های پیچیده و پرهزینه جابجایی استفاده می‌کنند. این روش به این صنایع کمک می‌کند تا با کارایی بیشتری محموله‌های خود را جابجا کنند.

برای آشنایی با واردات قطعات الکترونیک از چین  کلیک کنید.

تفاوت حمل و نقل چند وجهی با حمل بین مدلی

حمل و نقل بین مدلی (Intermodal Transportation) به جابجایی کالاها در یک واحد بارگیری یا وسیله نقلیه با استفاده از روش‌های مختلف حمل و نقل، بدون نیاز به جابجایی خود کالا هنگام تغییر روش، اشاره دارد. در این روش، کالاها ممکن است از طریق جاده‌ای، ریلی، هوایی یا دریایی منتقل شوند، اما بارگیری مجدد یا توزیع کالاها در طول مسیر انجام نمی‌شود.

تفاوت اصلی میان حمل و نقل ترکیبی و بین مدلی در نحوه مدیریت بارها در طول تغییر وسایل نقلیه است. در حمل و نقل بین مدلی، درب کانتینرها یا واحدهای بارگیری باز نمی‌شود و کالاها در طول مسیر دست نخورده باقی می‌مانند. این در حالی است که در حمل و نقل ترکیبی، ممکن است کالاها در هر مرحله از مسیر نیاز به تخلیه و بارگیری مجدد داشته باشند.

حمل و نقل دریایی یکی از رایج‌ترین روش‌های جابجایی کالا در حمل و نقل بین‌المللی است که اغلب به صورت ترکیبی انجام می‌شود و در این حوزه اهمیت ویژه‌ای دارد.

هزینه حمل و نقل ترکیبی

محاسبه هزینه حمل و نقل ترکیبی به عوامل مختلفی بستگی دارد که هر یک نقش مهمی در تعیین قیمت نهایی دارند. در ادامه، به بررسی این عوامل می‌پردازیم:

  1. مسافت: طول مسیر جابجایی کالا، یکی از مهم‌ترین عواملی است که هزینه حمل و نقل را تعیین می‌کند. هرچه مسافت بین مبدا و مقصد بیشتر باشد، هزینه نیز بالاتر خواهد بود.
  2. نوع و وزن کالا: نوع کالا و وزن آن نیز بر هزینه تأثیرگذار است. کالاهای سنگین‌تر و حجیم‌تر هزینه بیشتری برای حمل و نقل نیاز دارند. همچنین، برخی کالاها به دلیل حساسیت یا نیاز به شرایط خاص، هزینه بالاتری دارند.
  3. هزینه‌های نگهداری و تعمیرات: هزینه‌های مرتبط با نگهداری و تعمیر وسایل نقلیه نیز در هزینه نهایی حمل و نقل تأثیرگذار است. هرچه وسیله نقلیه مورد استفاده نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری داشته باشد، هزینه حمل و نقل افزایش می‌یابد.
  4. نوع وسیله حمل و نقل: نوع وسیله نقلیه مورد استفاده نیز بر هزینه تأثیر دارد. به عنوان مثال، حمل و نقل جاده‌ای با کامیون معمولاً هزینه کمتری نسبت به حمل و نقل ریلی یا هوایی دارد. با این حال، اگر روش‌های حمل و نقل به درستی انتخاب شوند، حمل و نقل ترکیبی می‌تواند هزینه کمتری نسبت به حمل و نقل تک‌مدلی داشته باشد.
  5. هزینه‌های جانبی: هزینه‌های بارگیری و تخلیه کالا، بیمه، و هزینه‌های مربوط به سفرهای داخلی یا بین‌المللی نیز باید در نظر گرفته شوند. علاوه بر این، هزینه‌های مربوط به کنترل و رصد کالاها نیز می‌تواند بر قیمت نهایی تأثیرگذار باشد.

هزینه حمل و نقل ترکیبی

وسایل نقلیه مورد استفاده در حمل و نقل ترکیبی

  1. قطارهای باربری
    • نقش: در حمل و نقل ترکیبی، قطارهای باربری به‌ویژه برای جابجایی کالاها در مسیرهای طولانی و بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش به دلیل ظرفیت بالا و هزینه کمتر نسبت به حمل و نقل جاده‌ای، یکی از گزینه‌های اصلی برای انتقال کالا در بخش زمینی است.
  2. کامیون‌ها و تریلرها
    • نقش: کامیون‌ها و تریلرها در حمل و نقل ترکیبی برای جابجایی کالاها در مسیرهای کوتاه‌تر و داخلی استفاده می‌شوند. آنها نقش مکملی برای قطارها و کشتی‌ها دارند و کالاها را از نقاط بارگیری یا تخلیه به مبادی دیگر منتقل می‌کنند.
  3. هواپیماهای باربری
    • نقش: هواپیماهای باربری برای حمل کالاهایی که نیاز به تحویل سریع دارند یا زمانی که دسترسی به مسیرهای زمینی و دریایی محدود است، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این وسیله نقلیه برای کالاهای حساس و ارزشمند نیز ایده‌آل است.
  4. کشتی‌های باربری و لنج‌ها
    • نقش: برای حمل و نقل کالاها در مسیرهای دریایی، از کشتی‌های بزرگ باربری استفاده می‌شود. لنج‌ها و قایق‌های کوچک‌تر نیز برای مسافت‌های کوتاه‌تر و جابجایی بارهای خاص در مناطق ساحلی به کار می‌روند.

انواع روش‌های حمل و نقل ترکیبی

  1. حمل و نقل ترکیبی جاده – ریل
    • روش: در این مدل، کالاها ابتدا توسط کامیون به ایستگاه راه‌آهن منتقل می‌شوند. سپس قطار مسئولیت حمل کالاها را تا مقصد یا نزدیک به مقصد نهایی بر عهده می‌گیرد. این ترکیب باعث کاهش زمان و هزینه‌های حمل و نقل می‌شود و ایمنی کالاها را نیز افزایش می‌دهد.
  2. حمل و نقل ترکیبی راه‌آهن – دریا
    • روش: در این مدل، کالاها ابتدا از طریق قطار به بندر منتقل می‌شوند. سپس کانتینرها یا بارها به کشتی‌های باربری منتقل شده و از طریق مسیر دریایی به مقصد نهایی ارسال می‌شوند. این روش به ویژه در حمل و نقل بین‌المللی و جابجایی کالاها بین قاره‌ها کاربرد دارد.

جمع‌بندی

حمل و نقل ترکیبی با استفاده از ترکیب‌های مختلفی از وسایل نقلیه، امکان جابجایی کالاها را با حداکثر کارایی و حداقل هزینه فراهم می‌کند. انتخاب صحیح نوع وسیله نقلیه و ترکیب آن با دیگر روش‌ها بر اساس نوع کالا، مسافت و نیازهای خاص می‌تواند به بهینه‌سازی فرآیند حمل و نقل و افزایش رضایت مشتریان منجر شود.


جهت دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با شماره 09133666726 تماس حاصل فرمایید

×
خانم جدیدی
1 +