اگر به بلیط هواپیما توجه کرده باشید، مشاهده میکنید که بر روی بلیط و در کنار نام فرودگاه مبدا و مقصد یک کد سه حرفی به نام کد یاتا (IATA) وجود دارد. شاید برای شما سوال پیش آمده باشد که این کد چیست، چه کاربردهایی دارد و توسط چه سازمانی تعیین میشود. در این مقاله قصد داریم به همه چیز درباره کد یاتا + تاریخچه و کاربردها آن بپردازیم و شما را با کد یاتا فرودگاههای ایران و جهان آشنا کنیم.
کد یاتا (IATA) سرواژه عبارت International Air Transport Association airport code است. این کد سه حرفی توسط انجمن حمل و نقل هوایی بینالمللی (IATA) برای شناسایی فرودگاهها، شرکتهای هواپیمایی و نوع هواپیماها استفاده میشود. هدف اصلی از ایجاد این کدها، تسهیل و سرعت بخشیدن به عملیات رزرو بلیط، صدور بلیط و مدیریت مسافران در سیستمهای رزرواسیون هواپیمایی است. همچنین، کدهای یاتا برای شناسایی نوع هواپیماها نیز به کار میروند.
انجمن حمل و نقل هوایی بینالمللی (IATA) که در سال 1945 تأسیس شد، این کدها را به منظور استانداردسازی و سهولت در شناسایی و مدیریت فرودگاهها و پروازها ایجاد کرد. استفاده از این کدها به مرور زمان به یک استاندارد بینالمللی تبدیل شد و امروزه تمامی فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی بزرگ از این کدها استفاده میکنند.
اگر قصد واردات و صادرات را دارید با ما در ارتباط باشید! 031-32374372
09133666726
کد یاتا کاربردهای گستردهای در صنعت هواپیمایی دارد، از جمله:
کد یاتا شامل سه حرف بزرگ انگلیسی است و به طور معمول در کنار نام فرودگاه قرار میگیرد. این کدها برای فرودگاههایی که توسط انجمن حمل و نقل هوایی بینالمللی (IATA) شناسایی شدهاند، اختصاص داده میشود. همه فرودگاهها کد یاتا ندارند و فرودگاههای کوچک و کمتر شناخته شده ممکن است از این کدها برخوردار نباشند.
در ایران نیز تمامی فرودگاههای بینالمللی و مهم دارای کد یاتا هستند. به عنوان مثال:
در سطح جهانی نیز تمامی فرودگاههای بینالمللی و پر تردد دارای کد یاتا هستند. برخی از معروفترین آنها عبارتند از:
ما را می توانید در تلگرام و اینستاگرام نیز دنبال کنید.
کدگذاری یاتا توسط انجمن حمل و نقل هوایی بینالمللی (IATA) با اهداف و برنامههایی تدوین شده است که در زیر به مهمترین این اهداف اشاره میکنیم:
هدف اصلی IATA ایجاد استانداردهایی است که امنیت و ایمنی پروازها را تضمین کند. این استانداردها باعث افزایش کارایی عملیات و پایداری بلندمدت صنعت هوایی میشوند.
IATA با تدوین و اجرای استانداردهای بینالمللی، به ارتقای سطح خدمات و کیفیت سفرهای هوایی برای مسافران کمک میکند. این اقدامات شامل بهبود فرآیندهای رزرو، صدور بلیط و مدیریت پروازها است.
IATA تلاش میکند تا با ارائه خدمات و محصولات متنوع و با کیفیت، به شرکتهای هواپیمایی و سایر عوامل صنعت هوایی کمک کند تا عملیات خود را بهبود بخشند و هزینهها را کاهش دهند.
یکی از اهداف مهم IATA تدوین و بهبود استانداردهای بینالمللی است که به یکپارچهسازی فرآیندهای صنعت هوایی و کاهش هزینهها کمک میکند. این استانداردها شامل کدهای یاتا برای شناسایی فرودگاهها و هواپیماها است.
IATA با دولتها و مقامات مختلف همکاری میکند تا به توسعه و بهبود صنعت هوایی کمک کند. این همکاریها شامل تدوین قوانین و مقررات مرتبط با صنعت هوایی است.
IATA با ایجاد بستری برای همکاری و ارتباط بین شرکتهای هواپیمایی و سایر عوامل صنعت هوایی، به بهبود عملکرد کلی صنعت کمک میکند.
IATA برنامههای آموزشی مختلفی را برای آمادهسازی و ارتقای سطح مهارت کارکنان صنعت هوایی ارائه میدهد. این آموزشها به بهبود کیفیت خدمات و افزایش امنیت و ایمنی پروازها کمک میکند.
یکی از اهداف IATA حفظ و ارتقای رقابتی بودن صنعت هوایی است. این امر با تدوین استانداردها و مقرراتی که به شرکتهای هواپیمایی کمک میکند در سطح جهانی رقابت کنند، تحقق مییابد.
IATA به دنبال حفاظت از حقوق و منافع شرکتهای هواپیمایی و مسافران است. این امر با تدوین قوانین و مقرراتی که حقوق و منافع همه افراد درگیر در صنعت هوایی را تضمین میکند، انجام میشود.
شرکتهای هواپیمایی که به صورت منظم پروازهای خارجی دارند و دولت آنها به عضویت سازمان بینالمللی هواپیمایی کشوری (ICAO) درآمده باشد، به عضویت انجمن حمل و نقل هوایی بینالمللی (IATA) پذیرفته میشوند. اعضای یاتا به دو گروه تقسیم میشوند: اعضای فعال و اعضای وابسته. هر دو گروه اعضا میتوانند در جلسات یاتا شرکت کنند، اما فقط اعضای فعال حق رأی در این جلسات را دارند.
از سال 1945 که یاتا تأسیس شد، تعداد اعضای آن از 57 عضو به حدود 300 شرکت هواپیمایی از 120 کشور افزایش یافته است. این اعضا نزدیک به 83 درصد از ترافیک هوایی جهان را در حوزه مسافربری و باربری به خود اختصاص دادهاند. برخی از اعضای یاتا عبارتند از:
عضویت در یاتا مزایای بسیاری برای شرکتهای هواپیمایی به همراه دارد، از جمله:
برای آشنایی با واردات لوازم یدکی خودرو از دبی کلیک کنید.
برای انجام بهتر وظایف و تحقق اهداف خود، یاتا فعالیتهای خود را به پنج کمیته تقسیم کرده است:
این کمیته وظیفه حسابداری و تسویه حساب شرکتهای هواپیمایی را بر عهده دارد. امور مربوط به ارز و مبادله آن، مالیات، بیمه و سایر موضوعات مالی نیز توسط این کمیته مدیریت میشود.
کمیته فنی به تبادل اطلاعات و تجارب فنی و عملیاتی میان شرکتهای هواپیمایی میپردازد و تلاش میکند تا همکاریها در زمینه فنی و عملیاتی بهبود یابد.
این کمیته به مسائل حقوقی مرتبط با حمل و نقل بینالمللی میپردازد و وظایف و مسئولیتهای شرکتهای هواپیمایی در قبال یکدیگر و مسافران را تدوین و مدیریت میکند.
کمیته ترافیک به بررسی فعالیتهای بازرگانی شرکتهای هواپیمایی میپردازد و تلاش میکند تا از طریق استانداردسازی فرمها، توافقها و رویهها، فرآیندهای تجاری را تسهیل کند.
این کمیته از متخصصین حوزه پزشکی تشکیل شده است و به بررسی عواملی میپردازد که ممکن است سلامت و ایمنی کارکنان پرواز و مسافران را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین این کمیته به عنوان یک پل ارتباطی میان ایرلاینها و سازمان بهداشت جهانی عمل میکند.
کد یاتا (IATA) یکی از ابزارهای مهم در صنعت هوانوردی است که به شناسایی فرودگاهها، شرکتهای هواپیمایی و نوع هواپیماها کمک میکند. این کد متشکل از سه حرف از حروف الفبای انگلیسی است و به روشهای مختلفی ایجاد میشود. در ادامه به بررسی اصول و روشهای کدگذاری یاتا میپردازیم.
کدگذاری یاتا بر اساس نام شهر، نام منطقه یا نام خود فرودگاه انجام میشود. این کدها با توجه به سهولت در شناسایی و یادآوری، به گونهای طراحی شدهاند که موقعیت جغرافیایی فرودگاه را به سرعت به ذهن متبادر کنند. به عنوان مثال، کدهای یاتا برای برخی از فرودگاههای معروف به شرح زیر هستند:
یکی از رایجترین روشهای کدگذاری، استفاده از حروف اول نام شهر است. به عنوان مثال:
در مواردی که کد سه حرفی به راحتی از نام شهر قابل استخراج نباشد، از ترکیب حروف موجود در نام شهر استفاده میشود. به عنوان مثال:
در شهرهای بزرگ دنیا که چندین فرودگاه دارند، کدگذاری یاتا معمولاً بر اساس اسم فرودگاه صورت میگیرد. به عنوان مثال:
برای آشنایی با واردات قطعات الکترونیک از چین کلیک کنید.
کد یاتا ایرلاین های داخلی | |||||
---|---|---|---|---|---|
نام ایرلاین | کد یاتا | نام ایرلاین | کد یاتا | ||
کیش ایر | Y9 – 780 | ماهان | W5 – 537 | ||
زاگرس | ZV – 999 | تابان | HH – 283 | ||
آتا | I3 – 917 | کاسپین | IV – 864 | ||
قشم ایر | QB – 237 | اترک | AK – 444 | ||
معراج | JI – 684 | پویا | Z4 – 005 | ||
کارون | NV – 364 | ساها | Z3 – 007 | ||
ایران ایر | IR – 096 | سپهران | IS – 714 | ||
ایران ایرتور | B9 – 491 | وارش | VR – 244 | ||
آسمان | EP – 815 |
کد یاتا و ایکائو فرودگاه های ایران را نیز می توانید در جدول زیر مشاهده کنید:
شهر | نام فرودگاه | نوع فرودگاه | کد ایکائو | کد یاتا |
---|---|---|---|---|
آبادان | فرودگاه بینالمللی آبادان | مرز هوایی | OIAA | ABD |
آباده | فرودگاه آباده | داخلی | OISA | – |
آبدانان | فرودگاه آبدانان | داخلی | OICD | – |
جزیره ابوموسی | فرودگاه ابوموسی | داخلی | OIBA | AEU |
کاشان | فرودگاه کاشان | داخلی | OIFK | KSN |
آغاجاری | فرودگاه آغاجاری | داخلی | OIAG | AKW |
اهواز | فرودگاه بینالمللی اهواز | مرز هوایی | OIAW | AWZ |
اراک | فرودگاه اراک | مرز هوایی | OIHR | AJK |
اردبیل | فرودگاه اردبیل | مرز هوایی | OITL | ADU |
عسلویه | فرودگاه عسلویه | مرز هوایی | OIBI | YEH |
عسلویه | فرودگاه خلیج فارس | مرز هوایی | OIBP | PGU |
بابلسر | فرودگاه بابلسر | داخلی | OINB | BBL |
بهرگان (امامحسن) | فرودگاه بهرگان | داخلی | OI20 | IAQ |
بم | فرودگاه بم | مرز هوایی | OIKM | BXR |
بندرعباس | فرودگاه بینالمللی بندرعباس | بینالمللی | OIKB | BND |
بندرعباس | فرودگاه هوادریا | – | OIKP | HDR |
بندر لنگه | فرودگاه بندرلنگه | مرز هوایی | OIBL | BDH |
بهبهان | فرودگاه بهبهان | داخلی | OIAE | – |
بیرجند | فرودگاه بیرجند | مرز هوایی | OIMB | XBJ |
بجنورد | فرودگاه بجنورد | مرز هوایی | OIMN | BJB |
بندر بوشهر | فرودگاه بوشهر | مرز هوایی | OIBB | BUZ |
بندر چابهار | فرودگاه کنارک | مرز هوایی | OIZC | ZBR |
داراب | فرودگاه داراب | داخلی | OISD | – |
دزفول | فرودگاه دزفول | داخلی | OIAD | DEF |
فسا | فرودگاه فسا | داخلی | OISF | FAZ |
فیروزآباد (ری) | فرودگاه فیروزآباد | داخلی | – | – |
گچساران | فرودگاه گچساران | داخلی | OIAH | GCH |
گنبد کاووس | فرودگاه گنبد کاووس | داخلی | – | – |
گرگان | فرودگاه گرگان | مرز هوایی | OING | GBT |
همدان | فرودگاه همدان | مرز هوایی | OIHH | HDM |
کد یاتا یک ابزار حیاتی و استاندارد در صنعت هواپیمایی است که به شناسایی و مدیریت بهتر فرودگاهها و پروازها کمک میکند. این کدها نقش مهمی در تسهیل عملیات رزرو و صدور بلیط، مدیریت مسافران و شناسایی دقیق فرودگاهها دارند. با استفاده از کد یاتا، فرآیندهای مختلف در صنعت هوایی به صورت سریعتر و کارآمدتر انجام میشود.
انجمن حمل و نقل هوایی بینالمللی (IATA) با هدف بهبود و توسعه صنعت هوایی، استانداردها و رویههای مختلفی را تدوین کرده و از طریق همکاری با شرکتهای هواپیمایی و مقامات مربوطه، به ارتقای سطح خدمات و کاهش هزینههای عملیاتی کمک میکند. عضویت در یاتا نه تنها به شرکتهای هواپیمایی اعتبار و شناخت بینالمللی میبخشد، بلکه فرصتی برای بهرهمندی از مزایا و خدمات متنوع این انجمن فراهم میآورد.
کدگذاری یاتا با استفاده از حروف انگلیسی به گونهای انجام میشود که شناسایی و یادآوری مکان فرودگاهها را تسهیل کند. این کدها از نام شهر، منطقه یا فرودگاه برگرفته میشوند و به عنوان یک استاندارد بینالمللی در صنعت هوانوردی شناخته میشوند. با توجه به اهمیت و گستردگی استفاده از کدهای یاتا، این سیستم کدگذاری نقش مهمی در تسهیل و سرعت بخشیدن به عملیات رزرو بلیط، صدور بلیط و مدیریت مسافران دارد.